Fizjoterapia inkontynencji
Nietrzymanie moczu lub utrata kontroli nad opróżnianiem pęcherza moczowego lub jelit. Temat, który niestety nadal jest w pewnym sensie tematem tabu. Jest to jednak bardzo powszechny problem, a w ostatnich latach pojawiają się coraz ciekawsze propozycje jego rozwiązania. W poniższym artykule przedstawimy Państwu przegląd niektórych z nich.
Co to jest nietrzymanie moczu i dlaczego się pojawia?
Niezdolność do utrzymania moczu lub stolca to problem, który dotyka zwłaszcza osoby w podeszłym wieku. Statystyki pokazują, że kobiety są bardziej narażone na tę chorobę. Nietrzymanie moczu dzielimy na moczowe i odbytnicze. Poniżej zajmiemy się głównie nietrzymaniem moczu. Istnieje wiele rodzajów nietrzymania moczu, dlatego pierwszym krokiem do skutecznego leczenia jest przede wszystkim ocena różnicowa i diagnoza przyczyny nietrzymania moczu. W zależności od charakteru wycieku moczu, nietrzymanie moczu dzieli się na: wysiłkowe (nagły wzrost ciśnienia w okolicy dna miednicy), naglące (problem z nadmierną aktywacją mięśni wypieracza pęcherza), przewlekłe (np. obecność przeszkody w odpływie moczu z pęcherza) dróg moczowych, które uniemożliwiają skuteczne opróżnianie i powodują lekkie przeciekanie) ), lub mieszane nietrzymanie moczu.
Przede wszystkim należy udać się do lekarza, który ustali, czy przyczyny wycieku mają charakter strukturalny, czynnościowy, neurologiczny, a może psychogenny. Dzięki temu leczenie będzie prowadzone we właściwym kierunku od samego początku. W tym artykule chcielibyśmy skupić się przede wszystkim na nietrzymaniu moczu czynnościowym, czyli sytuacji, w której przyczyną jest problem z mięśniami dna miednicy, zwłaszcza ich niewydolność, która prowadzi do niemożności całkowitego zamknięcia cewki moczowej. Bardzo często taka sytuacja może mieć miejsce np. u kobiet po porodzie, gdy na dno miednicy przez długi czas wywierany jest ogromny nacisk, po zabiegach chirurgicznych w obrębie miednicy (np. histerektomia) lub w związku z niektórymi diagnozami neurologicznymi wpływającymi na Funkcja mięśni dna miednicy (SM, choroba Parkinsona).
Jak leczyć nietrzymanie moczu?
Sposób leczenia nietrzymania moczu zależy również od stopnia zaawansowania problemu. W przypadku łagodniejszych form najlepszym wyborem będzie celowana fizjoterapia oraz ćwiczenia nastawione na aktywność i harmonizację pracy mięśni dna miednicy. Fizjoterapia skoncentrowana na funkcjonowaniu dna miednicy, wykonywana profesjonalnie i regularnie, cieszy się bardzo pozytywnym odzewem pacjentów. W idealnym przypadku jest to kompleksowe podejście fizjoterapeutyczne, obejmujące również pracę nad postawą i codziennymi stereotypami, które wpływają na dno miednicy. Bardzo ważne jest dokładne zbadanie aktywności i napięcia mięśni dna miednicy oraz ewentualnych blokad w funkcjonalnie połączonych segmentach. Następnie fizjoterapeuta musi wybrać metody lub ich kombinację, które najlepiej odpowiadają potrzebom pacjenta.
Fizjoterapeutyczne koncepcje leczenia nietrzymania moczu
Koncepcje fizjoterapeutyczne, które oddziałują na mięśnie dna miednicy, obejmują na przykład metodę Mosesa, DNS czy klasyczne ćwiczenia mięśni Kegla. Indywidualną fizjoterapię można również wspomagać za pomocą leków, ziół lub na przykład akupunktury. Terapia z wykorzystaniem sondy dopochwowej Periform+ oraz elektrostymulacja zyskały również swoje miejsce w fizjoterapii dna miednicy. Terapia z użyciem sondy dopochwowej zalicza się do tej kategorii. Jest to forma delikatnej stymulacji elektrycznej mięśni dna miednicy wokół sondy wprowadzanej do pochwy lub, w przypadku sondy analnej, do odbytu. Dzięki delikatnym bodźcom elektrycznym mięśnie są wielokrotnie aktywowane, co powoduje ich wzmocnienie i stymulację aktywności oraz wzrostu zakończeń nerwowych w tym obszarze. Skuteczność ćwiczeń jest więc zwielokrotniona. Ważną częścią jest tzw. biofeedback, czyli informacja zwrotna, którą urządzenie zapewnia podczas ćwiczeń. W ten sposób możemy sprawdzić, czy angażujemy mięśnie we właściwy sposób. Fizjoterapia połączona z elektrostymulacją może być skutecznym sposobem leczenia czynnościowego nietrzymania moczu i zapobiegać inwazyjnym rozwiązaniom w przypadku poważniejszych postaci nietrzymania moczu.