Rehabilitacja robotyczna

Rehabilitacja robotyczna jest jedną z opcji leczenia pacjentów po ciężkich urazach, udarach, pacjentów spastycznych, paraplegików i tetraplegików oraz innych chorób wymagających leczenia układu mięśniowo-szkieletowego. Aby powrócić do życia po urazie lub w przypadku leczenia długotrwałej choroby, najważniejszym czynnikiem sukcesu, oprócz wiary i chęci pacjenta, jest regularna i maksymalnie efektywna rehabilitacja. Dzięki nowym badaniom oraz stałemu rozwojowi i udoskonaleniu tej branży pacjenci mają dostęp do coraz lepszych urządzeń, które mogą im pomóc tak skutecznie, jak to tylko możliwe.

Robotyczna rehabilitacja ręki

Terapia z wykorzystaniem systemów robotycznych to jedna z nowych metod leczenia, która znajduje się w centrum zainteresowania zarówno pracowników służby zdrowia, jak i pacjentów. Zastosowanie tych systemów w neurorehabilitacji w naszym kraju od 10 lat stale się rozszerza, co jest zasługą szybkiego rozwoju. Zastosowanie terapii robotycznej niesie za sobą niezaprzeczalne korzyści dla prawidłowej i efektywnej pracy z pacjentem.

Terapia ta jest odpowiednia dla pacjentów po udarach, urazach, ze spastycznością, po operacjach kończyn górnych, u których występuje ograniczenie ruchomości lub zakresu ruchu. Rehabilitacja ręki przy pomocy robota nie jest tak skomplikowana jak praca z kończynami dolnymi, gdzie pacjenta trzeba trudniej podłączyć do systemu oraz trzeba zwracać uwagę na inne aspekty, nie tylko pracę samych kończyn, ale także na prawidłową pracę kręgosłupa, postawę itp.

Systemy robotyczne służą do intensywnej pracy i treningu uszkodzonych funkcji, co przy zastosowaniu standardowych procedur zajęłoby znacznie więcej czasu i byłoby trudniejsze. Najczęściej stosowanymi systemami do rehabilitacji dłoni za pomocą robotów są egzoszkieletowe ramiona i manipulatory z efektorami końcowymi (rękawice robotyczne). Pracując z tymi urządzeniami, wykorzystuje się także możliwość wizualnego sprzężenia zwrotnego. To jest. że podczas rehabilitacji pacjent obserwuje monitor, na którym kontroluje ruchy własnej ręki i może je lepiej korygować. Dzięki temu sprzężeniu zwrotnemu nie tylko wspomagana jest elastyczność stawów, ale wykorzystywana jest także neuroplastyczność ośrodkowego układu nerwowego, co wspomaga uczenie się czynności motorycznych. Następnie na urządzeniach można indywidualnie ustawić parametry ćwiczeń, takie jak ich długość i szybkość, kolejność ćwiczeń, zakres ruchu palców oraz stymulujące efekty głosowe i wizualne.

Mimo że systemy te są skomplikowane i skuteczne, nie możemy zapominać o najważniejszym aspekcie skutecznej rehabilitacji, jakim jest współpraca samego pacjenta oraz jego maksymalna motywacja i wola.

Robotyczna rehabilitacja chodu

Robotyczna rehabilitacja chodu znajduje się w centrum zainteresowania opinii publicznej od około trzydziestu lat. Ta nowoczesna metoda pracy z pacjentami narodziła się w latach 90. XX wieku, kiedy zaczęto stosować terapię, w której pacjent znajduje się w pozycji wiszącej nad bieżnią. Ta metoda terapii była bardzo wymagająca zarówno pod względem liczby terapeutów, jak i ich obciążenia fizycznego. Dwóch terapeutów ręcznie ustawiało dolne kończyny pacjenta w niewygodnych pozycjach, a trzeci musiał sprawdzać postawę klienta. Zaledwie kilka lat później firma Hokoma stworzyła pierwszą wersję robota do rehabilitacji chodu Lokomat. Dzięki stałemu rozwojowi tej dziedziny oraz nowej wiedzy naukowej, sfera ta cieszy się ogromnym zainteresowaniem producentów, dlatego na rynku ciągle pojawiają się nowe typy urządzeń od wielu producentów. Obecnie stosuje się szereg różnych systemów działających na różnych zasadach, w tym mobilne egzoszkielety wspomagające.

Neurofizjologiczną podstawą tej terapii jest autonomia rdzenia kręgowego, plastyczność ośrodkowego układu nerwowego i uczenie się ruchów. Celem pracy z tymi technologiami jest wywołanie u pacjenta silniejszych reakcji niż tylko pierwotne odruchy; nacisk kładziony jest również na własną aktywność klienta. Zaletą rehabilitacji robotycznej jest wspomaganie i ułatwianie ruchu lub odwrotnie, stosowanie kontrolowanego oporu wobec ruchu pacjenta, co pozwala na dokładniejsze dawkowanie obciążenia, wykonywanie dużej liczby powtórzeń z większą dokładnością ruchu, a mierzalność wyników jest również zaletą. Niewątpliwą zaletą pracy z wykorzystaniem nowoczesnych technologii rehabilitacyjnych jest także zmniejszenie wysiłku fizycznego terapeuty.

Wykorzystanie systemów robotycznych

Rehabilitacja robotyczna pomaga pacjentom z niepełnosprawnością ruchową wynikającą z wielu różnych schorzeń. Terapia ta jest odpowiednia dla pacjentów z nabytym uszkodzeniem mózgu, urazem rdzenia kręgowego i selektywnym uszkodzeniem nerwów obwodowych powodującym ograniczenie funkcji kończyn.

Należą do nich w szczególności pacjenci z chorobą Parkinsona, stwardnieniem rozsianym, mózgowym porażeniem dziecięcym, ostrym uszkodzeniem rdzenia kręgowego (SCI), urazowym uszkodzeniem mózgu (TBI), przypadki ortopedyczne i urazowe, pacjenci spastyczni, paraplegicy i tetraplegicy, a na koniec pacjenci po udarze.